مبانی نظری و پیشینه احساس تعلق به مدرسه

فهرست مطالب

احساس تعلق

نظریه های احساس تعلق

نظریه آدلر

علاقه اجتماعی

سبک زندگی

نظریه آبراهام مازلو

نظریه ویلیام گلاسر

گلاسر و نظریه نیازها

نظریه بالبی

دلبستگی

انواع دلبستگی

ثبات دلبستگی

احساس تعلق در نوجوانی

بررسی پژوهش ها

بررسی پژوهشهای خارجی

بررسی پژوهشهای داخلی

منابع

الف: منابع فارسی

ب: منابع لاتین

****************

مبانی نظری احساس تعلق به مدرسه

بخشهایی از متن مبانی و پیشینه نظری احساس تعلق به مدرسه

احساس تعلق

قبل از پرداختن به مفهوم احساس تعلق به مدرسه باید به مفهوم مهم تر و کلی تری احساس تعلق اجتماعی پرداخت. انسان طبیعتاً مخلوقی اجتماعی است و از این لحاظ تثبیت شده است، نه اینکه از روی عادت، اجتماعی شده باشد، پس نمی تواند در حالت جدا از بستر اجتماعی شناخته شود. ما در خانواده و جامعه به دنبال جایگاهی هستیم تا نیازهای اساسی خود را به امنیت، پذیرش، و شایستگی ارضا کنیم. بسیاری از مشکلاتی که تجربه می کنیم به ترس از پذیرفته نشدن در گروه هایی که برای آنها ارزش قایلیم مربوط می شوند. تعلق اجتماعی ظاهرا یک مفهوم واحد نیست بلکه مجموعه ای از احساسات و رفتارهاست که اکتسابی بوده و در کودکی تحت تاثیر تربیت خانوادگی و آموزشهای والدینی قرار دارد. از طریق بررسی چگونگی برخورد فرد با دیگران و نوع عضویت فرد در جامعه می توان شخصیت فرد را ارزشیابی کرد. تعلق اجتماعی در نوع احساسات ما نسبت به دیگران و روابط با آنها تأثیر بسزایی دارد و بشاشیت و جذابیت ما تا حد زیادی از همین تعلق اجتماعی متأثر است.

تعلق اجتماعی باعث کمک مداوم فرد به جامعه می شود تا جامعه سریعتر رشد کند و به هدفهای خود بیشتر نزدیک شود. به عبارت دیگر تعلق اجتماعی، احساس نیاز به پذیرفته شدن در یک گروه است به این امید که به فرد کمک شود تا بتواند بر ضعفهای طبیعی خود در یک قالب اجتماعی غلبه کند. انسان از اولین روز تولدش در یک زمینه اجتماعی خاص قرار می گیرد و دائما با شبکه ای از روابط اجتماعی متقابل سروکار دارد که فرد تحت تأثیر این شبکه افکار، احساسات، رفتار و هیجاناتش شکل می گیرد.

رشد و پرورش تعلق اجتماعی، باعث افزایش عزت نفس، سازگاری با محیط بیرونی، داشتن ارتیاط سازنده با دیگران، عضویت فعال در گروههای اجتماعی، افزایش آگاهی، قبول مسئولیت شخصی، رفتار مبتنی بر طیب خاطر و داشتن علاقه و صمیمیت در رابطه با دیگران می شود، که اینها خود بر سلامت روانی دلالت دارند.

...

احساس تعلق در نوجوانی

در سنین نوجوانی، نوجوانان به رفاقت و دوستی با همسالان، جذب گروهی و پذیرش در جمع دوستان اهمیت فراوانی می دهند. در این سال ها دوستی ها استحکام می یابد و به شکل های مختلف رفاقت، صمیمیت، احساس تعلق به گروه ، زنده دلی و جنب و جوش خود را نشان می دهد. در حقیقت، عوامل اجتماعی زیادی از جمله؛ رفتار گروهی؛ پذیرش همسالان با نقش های اجتماعی، نظام های قدرت و سازمان مدرسه، تأثیر فراوانی بر امر یادگیری شاگردان باقی می گذارند.

اگر نوجوان در جمع همکلاسانش فاقد جایگاه اجتماعی مطلوب و منزلت متناسب با آنچه که گمان می کند باشد، کارکرد اصلی ولی کسب دانش و پیشرفت تحصیلی مختل می شود و از طرفی نوجوان بر دلیل این که در می یابد که مورد توجه و علاقه افراد دیگر نمی باشد، تمایل به انزوا و تنهایی پیدا می کند و از میزان ارتباطات اجتماعی خود تا حد زیادی می کاهد همین حالت گوشه گیری و گریز از دیگران به تدریج تصورات منفی از خود، احساس عدم کارایی و بی کفایتی همراه با کاهش در عزت نفس را در نرد نضح می دهد.

پیشینه پژوهش احساس تعلق به مدرسه

پینر مطالعه ای را پیرامون استرس مربوط به مدرسه روی صدها نفر از دانش آموزان 7 و8 شهر نیویورک انجام دادند آنچه نوجوانان بیشتر به عنوان ترس و اضطراب خود ذکر کردند شکست ورد شدن در امتحان بود. در میان پسرها 29% خودشان را به عنوان افرادی توصیف کردند که اغلب اوقات اضطراب چنین موضوعی هستند ودر دخترها 37% بود.

جکسون با انجام مطالعه ای روی 69 دانش آموز به این نتیجه رسید که اکثر دانش آموزان از بودن در مدرسه راضی نیستند.ابزار اندازه گیری در این تحقیق یک لیست شامل 12 صفات مثبت (اعتماد وخوشحالی و...) و 12 صفات منفی(خستگی و استرس و بی قراری و...) بود. وقتی از آزمودنی ها مکرر خواسته شد احساسات واقعی شان را در مدرسه بیان کنند برای توصیف احساسات خود بیشتر از صفات منفی مانند استرس استفاده می کردند.

گیوپتا تاثیرات اضطراب را در مدرسه مورد بررسی قرار داد وی دریافت که اضطراب هیچ تاثیر معنی داری بر تعلق نوجوان به مدرسه ندارد.

بیکر ومدنیک در تحقیقی روی دختران و پسران در دوره راهنمایی انجام دادند دریافتند که میانگین دختران در آزمون اضطراب بالاتر از میانگین پسران در همان آزمون بوده است.

...